Dự báo gần 45 nghìn ha đất lúa bị bỏ trống do thiếu nước

Ngày 05-6, tại tỉnh Quảng Ngãi, Tổng cục Thủy lợi (Bộ NN&PTNT) phối hợp với UBND tỉnh Quảng Ngãi tổ chức Hội nghị triển khai công tác thủy lợi đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh vụ Hè Thu, vụ Mùa năm 2020 khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên.

Nhiều chuyên gia đã nhận định thời gian tới tình hình hạn hán sẽ diễn ra rất khốc liệt. Nguồn: Internet

Nguồn nước trữ tại các hồ chứa đang ở mức thấp

Vụ Đông Xuân 2019-2020 mưa trên địa bàn các tỉnh Duyên hải Trung Bộ xuất hiện ít hơn so với một số năm qua, riêng các tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận từ tháng 12/2019 đến cuối tháng 4/2020 hầu như không có mưa.

Vào thời điểm đầu vụ ĐX 2019-2020, dung tích các hồ trung bình đạt trên 70% dung tích thiết kế (DTTK), tuy nhiên, một số hồ lớn thuộc các tỉnh Bình Định, Ninh Thuận và Bình Thuận dung tích chỉ đạt 30-40% DTTK. Đến cuối vụ ĐX, dung tích các hồ chứa còn lại phổ biến từ 60-80% DTTK.

Vào thời điểm cao nhất (cuối tháng 3 đến đầu tháng 4/2020) có 2.990ha cây trồng, chủ yếu là lúa ĐX bị ảnh hưởng của hạn hán, thiếu nước (TT Huế 178ha, Quảng Nam 500ha, Bình Định 230ha, Phú Yên 684ha, Khánh Hòa 450ha, Ninh Thuận 398ha, Bình Thuận 550ha). Hiện tại, diện tích cây trồng vụ ĐX đã thu hoạch xong, diện tích bị thiệt hại bởi hạn hán, thiếu nước không đáng kể do đã có giải pháp ứng phó kịp thời.

Đất ruộng khô nẻ, lúa héo quắt, nhiều ruộng lúa đã chết khô. Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Về ảnh hưởng đến nước sinh hoạt, hiện đang có 34.724 hộ dân đang gặp khó khăn về nguồn nước sinh hoạt (Quảng Bình 3.300 hộ, Quảng Ngãi 1.625 hộ, Phú Yên 1.100 hộ, Ninh Thuận 2.399 hộ, Bình Thuận 26.300 hộ).

Đối với khu vực Tây Nguyên, vào đầu vụ ĐX 2019-2020, dung tích các hồ chứa đạt trên 90% DTTK. Đến cuối vụ ĐX dung tích các hồ còn lại khoảng 62% DTTK. Thời điểm cao nhất (cuối tháng 4/2020) đã có 27.387ha cây trồng bị ảnh hưởng của hạn hán, thiếu nước (Kon Tum 638ha, Gia Lai 1.903ha, Đắc Lăk 10.471ha, Đăk Nông 12.922ha và Lâm Đồng là 1.453ha). Từ tháng 5, trong vùng Tây Nguyên bắt đầu mùa mưa nên diện tích cây trồng thiếu nước giảm. Về ảnh hưởng đến nước sinh hoạt, hiện đang có 6.968 hộ thiếu nước sinh hoạt (Đắc Lăk 2.802 hộ, Kon Tum 2.285 hộ, Gia Lai 1.283 hộ, Lâm Đồng 595 hộ).

Chủ động các phương án

Báo cáo của Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT) cho biết , vụ Hè Thu 2020, diện tích đất trồng lúa có khả năng bỏ đất trống không sản xuất do thiếu nước khoảng 44,3 nghìn ha, trong đó Bình Thuận khoảng 26,7 nghìn ha, Ninh Thuận khoảng 10,8 nghìn ha, Bình Định khoảng 5,0 nghìn ha, Quảng Ngãi khoảng 1,8 nghìn ha.

Trước tình hình các hồ chứa đang có dung tích thấp như hiện nay, Cục trồng trọt đề nghị các địa phương theo dõi chặt chẽ việc vận hành các nhà máy thủy điện theo lịch điều tiết tại các thông báo đã được Bộ NN&PTNT ban hành; tiếp tục xây dựng lịch điều tiết các hồ chứa thủy điện để phục vụ thủy lợi khi xảy ra hạn hán, thiếu nước theo đúng qui định hiện hành.

Hướng dẫn, đôn đốc các địa phương xây dựng phương án, kế hoạch phòng, chống hạn, thiếu nước cho sản xuất nông nghiệp và dân sinh theo hướng chủ động, linh hoạt bố trí cơ cấu sản xuất, mùa vụ, thời điểm xuống giống lúa phù hợp, ở những vùng đủ nước cần đẩy sớm lịch sản xuất để tận dụng nguồn nước, vùng không đảm bảo nguồn nước cần xem xét giãn, dừng cho diện tích lúa để chờ mưa hoặc chuyển đổi cơ cấu cây trồng…

Ông Nguyễn Văn Tỉnh, Tổng cục Trưởng Tổng cục Thủy lợi đề nghị UBND các tỉnh, thành phố xây dựng kế hoạch phòng, chống hạn theo các kịch bản có thể xảy ra, huy động nguồn lực để chủ động triển khai các giải pháp phù hợp, đảm bảo tưới, tiêu cho sản xuất nông nghiệp. Thực hiện các giải pháp tại Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 22/01/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn; Công điện số 601/C Đ-TTg ngày 12/5/2020 về việc tập trung ứng phó với nắng nóng, hạn hán và xâm nhập mặn tại KV Trung Bộ và Tây Nguyên./.