.png)
By 
19:17
Israel sẵn sàng thuyết phục Mỹ hủy bỏ lệnh trừng phạt kéo dài 4 năm qua đối với Nga, nhằm đổi lấy việc Iran phải rút hoàn toàn khỏi Syria. Một viễn cảnh mà từ lâu Moscow luôn mong mỏi.
Israel có thể mang đến một đề nghị mà Nga khó lòng từ chối.
Theo giới quan sát, cuộc gặp giữa Thủ tướng Benjamin Netanyahu với Tổng thống Vladimir Putin ngày 11/7 sẽ chủ yếu xoay quanh yêu cầu của Israel về việc tất cả các lực lượng Iran cần rời khỏi Syria - một lời đề nghị mà Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov từng coi là điều “hoàn toàn không thực tế”.
Nga từng nói với Israel nhiều lần rằng, nước này không thể buộc lực lượng của Iran rời khỏi Syria một cách hoàn toàn.
Điều mà Moscow có thể làm được chỉ là cố gắng khiến cho lực lượng Iran cùng lực lượng dân quân hậu thuẫn - bao gồm cả Hezbollah - đi xa khỏi biên giới Syria-Israel ở Cao nguyên Golan.
Tuy nhiên, kể cả như vậy, sự đảm bảo của Nga cho đến lúc này vẫn khiến Tel Aviv chưa hoàn toàn tin tưởng.
Theo một số báo cáo, ngay cả trong đợt tiến công của quân đội Syria vào Daraa trong vài ngày qua, vẫn có sự tham gia của các cố vấn của Iran cùng chiến binh Hezbollah.
Do đó, Israel có thể sẽ phải tìm một cách khác để nhận được sự bảo đảm tuyệt đối của Nga trong việc lật đổ sức mạnh của Iran tại Syria.
Saudi, UAE, Israel muốn “cứu” Nga khỏi trừng phạt
Hôm 10/7, tạp chí Mỹ New Yorker tiết lộ rằng, Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) và Israel đã đề xuất với Tổng thống Donald Trump nên hủy bỏ các biện pháp trừng phạt chống lại Nga cách đây 4 năm - sau sự sáp nhập bán đảo Crimea - đổi lấy cam kết loại bỏ lực lượng Iran khỏi Syria từ phía Moscow.
Cây bút Adam Entous cho biết, trước cuộc bầu cử Mỹ năm 2016, Thái tử UAE Mohammed bin Zayed đã gặp một nhà hòa giải Mỹ và nói rằng Tổng thống Putin có thể quan tâm đến việc giải quyết cuộc khủng hoảng Syria để tìm kiếm khả năng chấm dứt lệnh trừng phạt.
Theo tờ New Yorker, Thái tử Bin Zayed không phải là người duy nhất thúc đẩy ý tưởng này.
Các quan chức cao cấp của Israel và Saudi cũng đã nói chuyện với các quan chức cấp cao của Mỹ về chủ đề trên.
Vào tháng 4/2017, tờ Washington Post cho hay - Kirill Dmitriev, người đứng đầu quỹ đầu tư quốc gia Nga, đã gặp doanh nhân người Mỹ Erik Prince tại một khu nghỉ mát ở Seychelles của Thái tử Bin Zayed.
Tổng thống Trump và Thái tử UAE.
Prince là nhân vật rất gần gũi với Steve Bannon, người khi đó là cố vấn thân cận nhất của Tổng thống Trump.
Cuộc họp được cho là thảo luận về việc Nga có sẵn sàng cắt đứt quan hệ với Iran hay không - trong đó bao gồm cả việc ngừng hợp tác với Iran ở Syria - để đổi lấy những nhượng bộ của Mỹ về trừng phạt.
Tuy nhiên cây bút Entous lưu ý rằng, ông không rõ liệu đề xuất trên đến từ chính Điện Kremlin, hay là ý muốn đơn phương của Thái tử UAE.
Trong giai đoạn chuyển giao quyền lực trước khi Tổng thống Trump nhậm chức, Đại sứ Israel tại Mỹ Ron Dermer cho biết, Israel rất tích cực khuyến khích sự hợp tác giữa chính quyền Trump và chính quyền Putin với hy vọng thuyết phục Nga đẩy Iran ra khỏi Syria.
"Israel tin rằng có thể có được một thỏa thuận Mỹ-Nga ở Syria để đẩy Iran ra ngoài", một quan chức cao cấp của Israel nói với cây bút Entous, nói thêm rằng làm như vậy "có thể là sự khởi đầu cho việc cải thiện quan hệ Mỹ-Nga trên tất cả lĩnh vực”.
Một quan chức Mỹ - người từng nói chuyện với một Bộ trưởng Israel gần gũi với Thủ tướng Netanyahu - cũng tiết lộ với tờ New Yorker về việc vị Bộ trưởng này đã nói về ý tưởng “đổi Ukraine lấy Syria”. Theo đó, Mỹ sẽ hủy bỏ lệnh trừng phạt đối với Nga để đổi lấy việc Iran rút khỏi Syria.
Các ngoại trưởng của Saudi và Emirates được cho là cũng ủng hộ ý tưởng nói trên. Tại một bữa ăn tối riêng tư với các quan chức cấp cao của Mỹ, hai ngoại trưởng Ả Rập đã hỏi tại sao nước Mỹ không hủy bỏ lệnh trừng phạt đối với Nga để đổi lấy khả năng hủy diệt Iran.
“Đó không phải là một đề xuất thử nghiệm. Họ đã cố gắng để biến ý tưởng thành sự thật”, một người có mặt tại bữa ăn tối nói với cây bút Entous. Sau đó, Saudi Arabia và UAE cũng đầu tư hàng tỷ đô la vào các dự án ở Syria để khuyến khích Tổng thống Putin cắt đứt quan hệ với Iran.
Liệu Tổng thống Trump sẽ sẵn sàng đồng ý với một thỏa thuận như vậy? Theo nguồn tin của Entous, ngay cả khi nhà lãnh đạo Mỹ đồng ý, Nga dường như sẽ không cung cấp cho Washington điều mà họ muốn.
Hơn nữa, vào thời điểm mà chính quyền Trump đang bị điều tra cáo buộc có liên hệ với Nga trong giai đoạn bầu cử, việc đẩy mạnh ý tưởng này có thể làm suy yếu những lập luận bảo vệ ông.
Israel mời gọi Nga
Theo tờ Haaretz, không loại trừ khả năng Thủ tướng Netanyahu sẽ cố gắng mời gọi ý tưởng trên với Tổng thống Putin. Và rất có thể một thỏa thuận như vậy sẽ tiếp tục được trao đổi tại cuộc họp thượng đỉnh Trump-Putin vào ngày 16/7 tới đây.
Tuy nhiên, trước khi xem xét về viễn cảnh lợi ích mà ý tưởng trên mang lại, người ta cần phải đánh giá xem bản thân Iran sẽ hành động như thế nào.
Lý thuyết ngoại giao thông thường nói rằng Iran sẽ sẵn sàng nhượng bộ tại Syria để đổi lấy việc hủy bỏ các biện pháp trừng phạt mới mà Mỹ đã áp đặt, bên cạnh việc khôi phục lại thỏa thuận hạt nhân mà chính quyền Trump vừa rút khỏi.
Nhưng logic này mâu thuẫn với lập trường cứng rắn của Tổng thống Trump, Israel, Saudi Arabia và UAE.
Bản thân Iran cũng nói rất rõ ràng về quan điểm của mình trong việc ở lại Syria, cũng như khẳng định nhiều lần rằng thỏa thuận hạt nhân không phải là đối tượng đàm phán lại.
Do đó, trong giai đoạn này, Israel chỉ có thể hy vọng về một kế hoạch mà trong đó Nga cho phép chính quyền Syria giành lại quyền kiểm soát gần Cao nguyên Golan nhưng không xâm phạm vào khu vực do Tel Aviv kiểm soát.
Đi kèm với đó là sự phối hợp đôi bên cùng có lợi giữa Nga và Israel trong giai đoạn sau khi cuộc chiến kết thúc.
0 nhận xét